नवी दिल्ली : यंदाचे अर्थशास्त्रासाठीचे नोबेल पारितोषिक भारतीय वंशाचे अमेरिकेतील अर्थतज्ज्ञ अभिजित बॅनर्जी, त्यांच्या पत्नी एस्थर डुफ्लो आणि सहकारी मायकेल क्रेमर यांना जाहीर झाले आहे. जागतिक स्तरावर गरिबी हटवण्यासाठीच्या प्रायोगिक दृष्टिकोनासाठी त्यांना हे पारितोषिक देण्यात आले असल्याचे रॉयल स्वीडिश अॅकॅडमीने सोमवारी जाहीर केले.
‘या तीन शास्त्रज्ञांनी केलेल्या संशोधनामुळे जागतिक पातळीवर गरिबीशी सामना करण्यासाठी नवीन दृष्टिकोन मिळाला आहे. शिक्षण, मुलांचे आरोग्य यावर प्रभावी पद्धतीने काम करून गरीबीवर मात करण्याचा दृष्टिकोन त्यांनी दिला आहे. भारतासह त्यांनी केनियासारख्या अनेक देशांमध्ये प्रायोगिक दृष्टीकोनातून विविध प्रकल्प राबवून आर्थिक विकास घडवत असल्याचे सिद्ध केले आहे. गेल्या वीस वर्षांत त्यांच्या नवीन प्रायोगिक दृष्टिकोनामुळे आर्थिक विकासाची दिशा बदलली आहे. आणखी नवीन संशोधनाची क्षेत्रे यामुळे खुली झाली आहेत,’ असे नोबेल समितीने म्हटले आहे.
५८ वर्षीय अभिजित बॅनर्जी मॅसाच्युसेट्स इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी येथे कार्यरत आहेत. त्यांनी कोलकाता विद्यापीठातून पदवी घेतल्यानंतर जवाहरलाल नेहरू विद्यापीठात पुढील शिक्षण घेतले. १९८८ मध्ये त्यांनी हार्वर्ड विद्यापीठातून पीएचडी प्राप्त केली. २००३मध्ये त्यांनी एस्थर डुफ्लो आणि एस. मुलायनाथन यांच्याबरोबर अब्दुल लतीफ जमील पॉव्हर्टी अॅक्शन लॅब स्थापन केली. ते या संस्थेचे संचालक असून, अमेरिकेतील विकास धोरणासंदर्भातील समितीवरही त्यांनी काम केले आहे.